จีนเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับต้น ๆ ของโลก และมีจำนวนประชากรเกินกว่า 1,400 ล้านคน ทำให้เป็นประเทศที่มีศักยภาพสูงในด้านการบริโภค สินค้าและบริการจากหลากหลายประเทศต่างต้องการเข้ามามีส่วนแบ่งในพื้นที่แห่งนี้ แต่ก่อนที่จะสามารถขายของให้ชาวจีนได้ สิ่งที่ต้องเข้าใจอย่างยิ่งคือ พฤติกรรมผู้บริโภคจีน ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และแตกต่างจากประเทศอื่นอย่างชัดเจน
การทำความเข้าใจผู้บริโภคจีนไม่เพียงช่วยให้คุณสามารถวางแผนการตลาดได้แม่นยำขึ้นเท่านั้น แต่ยังเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างแบรนด์ให้เป็นที่รัก และได้รับความไว้วางใจจากลูกค้าชาวจีนในระยะยาว
ผู้บริโภคจีนให้ความสำคัญกับ “ชื่อเสียง” และ “ภาพลักษณ์”
ชาวจีนจำนวนมากให้ความสำคัญกับ การรักษาหน้า (面子 – Miànzi) ซึ่งเป็นแนวคิดทางวัฒนธรรมที่ฝังรากลึกในสังคม แนวคิดนี้มีผลอย่างมากต่อการตัดสินใจซื้อ เพราะสินค้าที่เลือกใช้จะสะท้อนตัวตนและสถานะทางสังคมของผู้บริโภคเอง
พวกเขามักเลือกซื้อสินค้าที่แสดงถึงความมั่นคง คุณภาพ และมีแบรนด์เป็นที่รู้จัก หากสินค้าใดถูกมองว่า “ไม่มีแบรนด์” หรือ “ดูราคาถูกเกินไป” อาจถูกมองว่าไม่เหมาะสมที่จะใช้ในที่สาธารณะหรือแบ่งปันในโซเชียลมีเดีย
นี่คือเหตุผลว่าทำไมสินค้าจากต่างประเทศที่ดูมีคุณภาพ เช่น สกินแคร์ อาหารเสริม หรือของใช้ไลฟ์สไตล์จากแบรนด์ไทย จึงสามารถสร้างยอดขายได้ดีหากมีการสร้างภาพลักษณ์ที่เหมาะสม
เชื่อถือรีวิวมากกว่าคำโฆษณา
แม้ชาวจีนจะซื้อของจำนวนมากผ่านออนไลน์ แต่พวกเขาไม่ตัดสินใจซื้ออย่างเร่งรีบเหมือนที่หลายคนเข้าใจ ผู้บริโภคจีนมักใช้เวลาค้นหาข้อมูล อ่านรีวิว และเปรียบเทียบสินค้าก่อนจะคลิก “สั่งซื้อ”
รีวิวจากผู้ใช้จริง วิดีโอรีวิว หรือโพสต์บนแพลตฟอร์มอย่าง Xiaohongshu (RED) และ WeChat Moments คือสิ่งที่พวกเขาให้ความเชื่อถือมากกว่าคำโฆษณาจากแบรนด์โดยตรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้หญิงและคนรุ่นใหม่ พวกเขาเชื่อว่า “คำแนะนำจากเพื่อนหรือคนที่มีรสนิยมใกล้เคียงกัน” น่าเชื่อถือที่สุด
ดังนั้น หากคุณต้องการให้สินค้าถูกยอมรับ ควรให้ความสำคัญกับการสร้างเนื้อหารีวิวคุณภาพ หรือร่วมมือกับ KOL (Key Opinion Leader) ที่มีอิทธิพลในกลุ่มเป้าหมาย
ชอบเทคโนโลยีและเปิดรับสิ่งใหม่เสมอ
คนจีนโดยเฉพาะในเมืองใหญ่ มีแนวโน้มที่จะเปิดรับเทคโนโลยีใหม่ ๆ และชอบทดลองสิ่งแปลกใหม่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นการจ่ายเงินผ่าน QR Code การสั่งของผ่านแอป หรือการดูไลฟ์สดเพื่อซื้อสินค้า
พวกเขาใช้แอปบนมือถือเป็นเครื่องมือในการใช้ชีวิต เช่น สั่งอาหาร เรียกแท็กซี่ ซื้อของ ดูหนัง หรือแม้แต่ติดตามสุขภาพ แอปอย่าง WeChat, Alipay, Meituan, Douyin กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน
สำหรับเจ้าของธุรกิจ นี่คือโอกาสที่ดีในการนำเสนอสินค้าในรูปแบบดิจิทัลที่สร้างประสบการณ์ใหม่ให้กับผู้ซื้อ เช่น การทำคอนเทนต์แบบวิดีโอสั้น, ไลฟ์สดสาธิตสินค้า หรือใช้ AR ทดลองสินค้าในแอป
การบริการและความรวดเร็ว คือหัวใจสำคัญ
ในยุคที่ความเร็วคือทุกอย่าง ชาวจีนคาดหวังให้การบริการรวดเร็ว ทันใจ และตอบคำถามแบบเรียลไทม์ หากคุณไม่ตอบแชทหรือคอมเมนต์ในเวลาอันสั้น มีโอกาสที่ลูกค้าจะเปลี่ยนใจไปซื้อจากคู่แข่งทันที
ไม่เพียงแค่การตอบคำถาม แต่รวมถึง การจัดส่งสินค้า ที่ต้องไว ตรงเวลา และสามารถติดตามได้แบบเรียลไทม์ด้วย หากคุณขายของในจีนหรือส่งของจากไทย ควรมีระบบขนส่งที่ไว เช่น ใช้คลังสินค้าที่อยู่ใกล้จุดกระจายสินค้า หรือใช้บริษัทโลจิสติกส์ที่เชื่อถือได้
นอกจากนี้ การมีทีมแอดมินที่พูดจีนได้ หรือมีการเตรียมคำถามที่พบบ่อยไว้ล่วงหน้า ก็สามารถช่วยเพิ่มความพึงพอใจในการซื้อได้มากขึ้น
การซื้อไม่ได้จบที่ “ขายได้” แต่คือประสบการณ์ทั้งหมด
สำหรับผู้บริโภคจีน “การซื้อ” คือกระบวนการที่ครอบคลุมตั้งแต่การรับรู้สินค้า ดูรีวิว สอบถาม ตัดสินใจ จ่ายเงิน รับของ ไปจนถึงการเปิดกล่อง และแชร์ประสบการณ์ในโซเชียล
หากลูกค้าได้รับประสบการณ์ที่ดี เช่น สินค้าตรงปก ส่งไว แพ็กเกจสวย และมีของแถมเล็กน้อย พวกเขามีแนวโน้มจะแชร์ต่อ หรือบอกต่อเพื่อน ซึ่งส่งผลดีต่อแบรนด์แบบระยะยาว
ดังนั้น การใส่ใจใน รายละเอียดเล็กน้อย เช่น การเขียนข้อความขอบคุณ การใช้สติกเกอร์ตกแต่ง หรือการใส่คูปองส่วนลดสำหรับการสั่งซื้อครั้งต่อไป ล้วนแล้วแต่สร้างความประทับใจและกระตุ้นยอดขายซ้ำได้เป็นอย่างดี
คนรุ่นใหม่เป็นผู้ขับเคลื่อนพฤติกรรม
ผู้บริโภคจีนรุ่นใหม่ โดยเฉพาะวัย 20-35 ปี เป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลสูง พวกเขาเป็นกลุ่มที่เปิดรับแบรนด์จากต่างประเทศ มีรสนิยมเฉพาะตัว และกล้าที่จะแสดงออกทางความคิด
กลุ่มนี้มักชอบสินค้าที่มีเรื่องราว มีดีไซน์ และมีความแตกต่างอย่างชัดเจน พวกเขาไม่ได้เลือกซื้อสินค้าเพียงเพราะจำเป็น แต่ซื้อเพราะ ต้องการแสดงตัวตน และ “สะท้อนความเป็นตัวเอง”
สินค้าจากไทย เช่น สกินแคร์สมุนไพร อาหารสุขภาพ หรือแฟชั่นที่มีเอกลักษณ์ มักได้รับความนิยมในกลุ่มนี้เป็นพิเศษ หากแบรนด์สามารถเล่าเรื่องได้ดี และทำคอนเทนต์ที่เชื่อมโยงกับอารมณ์ของกลุ่มนี้ได้ ย่อมมีโอกาสเติบโตอย่างรวดเร็ว
สรุป
พฤติกรรมผู้บริโภคจีนในปัจจุบันมีความซับซ้อนแต่เต็มไปด้วยโอกาส ผู้คนในประเทศนี้ชื่นชอบสินค้าใหม่ ๆ เชื่อถือรีวิวมากกว่าโฆษณา ให้ความสำคัญกับคุณภาพและภาพลักษณ์ และใช้เทคโนโลยีเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
หากคุณสามารถเข้าใจพวกเขาอย่างแท้จริง ปรับแบรนด์ให้สื่อสารตรงใจ และสร้างประสบการณ์ที่ดีในทุกขั้นตอนของการซื้อ ความไว้วางใจและยอดขายในแดนมังกรจะไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป
